पुराणधर्मशास्त्रयोः वेदारम्भ-समावर्तन-संस्काराभ्यामादर्शजीवनस्वरूपम् / The form of the ideal life in the Puranas and Dharmashastras, the beginning, the conclusion and the rituals of the Vedas

Abstract

भारतीयसंस्कृतेः संस्कृतवाङ्मयस्य चाधारो वर्तते ऋग्-यजु-साम-अथर्वभेदेन चत्वारो वेदाः । वेदाः प्रभुसम्मितं सर्वविधधर्माणां, कर्मणां, ज्ञानानाञ्च गूढार्थं सूत्रात्मकरूपेण उपस्थापयन्ति, यैः केचन विद्वांसः एव लाभान्विताः भवन्ति स्म । तेषां वेदविहितानां गूढार्थं सर्वेभ्यः साधारणजनेभ्यः सरलं सुबोधं सुलभञ्च कर्तुं कालान्तरे पुराणानि विरचितानि ।

            पुरा नवं भवतीति पुराणम् ।[i] अर्थात् यच्छास्त्रमत्यन्तं प्राचीनं सदपि, स्वकीयप्रतिपादितविषयाणां प्रासंगिकतायाः कारणात् सर्वथा नूतनमिव प्रतिभाति, तत् पुराणम् । पुराणानि विविधानां कथा-आख्यान-दृष्टान्तानां माध्यमेन वेदोक्तार्थान् स्वजीवने व्यवहर्तुं मित्रसदृशमुपदिशन्ति । यथा –

प्रभुसम्मितशब्दप्रधानवेदादिशास्त्रेभ्यः सुहृत्सम्मितार्थतात्पर्यवत्पुराणादीतिहासेभ्यश्च - - - - - - - - ॥[ii]

धारणाद्धर्मः इत्याहुः[iii] अर्थात् धरति धारयति वा लोकमिति धर्मः । धर्मः शास्तीति धर्मशास्त्रम् । अर्थात् यस्मिन् शास्त्रे प्राधान्येन धर्मः एव निर्दिश्यते, तद् धर्मशास्त्रमिति ।

The four Vedas, divided into Rig, Yajur, Sāma and Atharva, are the basis of Indian culture and Sanskrit literature. The Vedas present the mysteries of all kinds of religions, actions and knowledge approved by the Lord in formulaic forms, which only a few learned men could benefit from. In time the Purāṇas were composed to make the mysteries prescribed in the Vedas simple, easy to understand and accessible to all ordinary people.

The old says that the new becomes the old. That is, a scripture that is very old and seems to be completely new because of the relevance of the subjects it presents is ancient. Through various stories, legends and illustrations, the Purāṇas teach us to apply the meanings of the Vedas in our lives like a friend. as in Fig

From the scriptures of the Vedas and others . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ॥

They say that by holding it is dharma, that is, by holding or sustaining the world. The scriptures of religion say that religion rules. That is, a scripture in which religion is primarily referred to is called a scripture of religion